Jeśli stoisz przed lustrem i widzisz, że Twoje kolana “lecą” do tyłu, zamiast zatrzymać się w naturalnej, prostej pozycji, to znak, że masz przeprost. Może Ci się wydawać, że to tylko kwestia budowy ciała, ale tak naprawdę to niewłaściwy wzorzec ruchu, który może prowadzić do problemów nie tylko z kolanami, ale i z całym ciałem.
Przeprost – o co chodzi?
Przeprost oznacza, że kolano zamiast zatrzymywać się w neutralnej pozycji, wygina się do tyłu, często o kilka stopni. Najczęściej wynika to z luźnych więzadeł, osłabionych mięśni stabilizujących oraz nieświadomego „blokowania” kolan podczas stania czy chodzenia.
Jeśli masz hipermobilność, czyli naturalnie bardziej elastyczne stawy, problem może być jeszcze bardziej nasilony. Ale wcale nie musisz być super elastyczna – przeprost często jest wynikiem złych nawyków posturalnych i niewłaściwego napięcia mięśniowego.
Często osoby z przeprostem mają słabe pośladki i mięśnie tylnej taśmy nóg, a za to nadmiernie napiętą przednią część uda. To właśnie dlatego kolano nie ma odpowiedniego podparcia i zamiast stabilnie utrzymywać ciało, “ucieka” do tyłu. W dłuższej perspektywie prowadzi to do obciążeń stawu kolanowego, bólu, a nawet zwiększonego ryzyka urazów więzadeł i chrząstki. Co więcej, taki wzorzec ruchu często wpływa na całe ciało – może pogłębiać hiperlordozę, czyli nadmierne wygięcie odcinka lędźwiowego, co z kolei obciąża dolne plecy.
Przeprost a postawa.
Jeśli zauważasz u siebie przeprost, pierwszym krokiem do poprawy jest świadoma korekta postawy. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że podczas stania „zawiesza” się na stawach, zamiast aktywnie pracować mięśniami. Kluczowe jest nauczenie się neutralnej pozycji kolana – nie blokowania go w przeproście, ale lekkiego zaangażowania mięśni stabilizujących. To wymaga pracy nad propriocepcją, czyli czuciem ciała w przestrzeni.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.
Oprócz tego warto wzmocnić pośladki, tył uda i mięśnie łydek, bo to one pomagają w stabilizacji kolana. Ćwiczenia takie jak martwy ciąg, hip thrust, przysiady na jednej nodze czy wzmacnianie łydek mogą pomóc przywrócić równowagę mięśniową i poprawić stabilność stawu. Przydatne są też ćwiczenia równoważne, np. stanie na jednej nodze na niestabilnym podłożu, które uczą ciało lepszej kontroli nad ruchem. W następnym wpisie znajdziesz mój trening, który pomoże Ci wzmocnić i zapanować nad przerostami.
Zmiana nawyków to proces, ale jeśli wprowadzisz świadomą kontrolę nad kolanami i popracujesz nad ich stabilizacją, nie tylko poprawisz ich zdrowie, ale też zmniejszysz ryzyko bólu i przeciążeń w przyszłości. Jeśli masz przeprost i od dawna borykasz się z problemami kolan lub dolnego odcinka pleców, warto skonsultować się z fizjoterapeutą, który pomoże dobrać odpowiednie ćwiczenia i nauczy Cię prawidłowego ruchu.
Przeprost to nie „taka budowa ciała” – to sygnał, że ciało potrzebuje lepszej stabilizacji i świadomej pracy nad wzorcami ruchowymi. A im szybciej zaczniesz, tym lepiej Twoje kolana będą Ci służyć przez lata.
